De betekenis van sterrenbeelden

Ben je geboren op 9 maart, dan heb je het sterrenbeeld Vissen. De sterrenbeelden die we in Nederland hanteren, zijn bij velen wel bekend. Regelmatig staan er horoscopen in kranten, in tijdschriften en op andere media. Maar wat zijn die sterrenbeelden precies? Waar komen sterrenbeelden vandaan en hoe wordt bepaald welk sterrenbeeld je hebt? Op deze en andere vragen lees je het antwoord in deze blog.

Lees verder na de afbeelding.

Wat zijn de sterrenbeelden? 

Om te begrijpen wat sterrenbeelden zijn, moet je eerst iets meer weten over sterren. De sterren die wij vanaf de aarde waarnemen, zijn namelijk niet gelijk over het heelal verspreid. In de ene richting zie je nauwelijks een heldere ster. In andere richtingen zie je er veel gegroepeerd. In werkelijkheid staan ze nooit dichtbij elkaar. Sommige sterren staan heel ver van ons af, maar dat kunnen we met het blote oog moeilijk waarnemen. 

De sterren vormen verschillende opvallende patronen. Ze vormen een sterrenbeeld. Hoewel ze ver van elkaar afstaan en in werkelijkheid dus niks met elkaar te maken hebben, zien wij ze als groeperingen. Daardoor kan je een sterrenbeeld zien als een gebied aan de hemel. Alle sterren die wij vanaf de aarde binnen dat gebied zien, horen bij het sterrenbeeld. 

Het sterrenbeeld dat de meeste mensen kunnen herkennen, is de Grote Beer. Andere bekende sterrenbeelden zijn die die we aan onze geboortedag koppelen: Steenbok, Waterman, Vissen, Ram, Stier, Tweelingen, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaal, Schorpioen en Boogschutter. Ook deze sterrenbeelden kan je aan de hemel zien.

De geschiedenis van sterrenbeelden 

Het sterrenstelsel is iets wat de mens al sinds jaar en dag interesseert. We weten het natuurlijk niet zeker, maar het vermoeden is dat het onze voorouders tienduizenden jaren geleden al fascineerde. Ze zouden ze jaar in jaar uit bekijken. Doordat er toen nog geen kunstlicht bestond, ging dat ook veel beter. Door de vele observaties kwamen ze erachter dat de sterren elk jaar opnieuw in dezelfde gedaanten terugkwamen. Er leek nooit iets in de stand te veranderen. Ook de zon bleef opkomen en de maan werd met een bepaalde regelmaat vol, waarna het vanzelf Nieuwe Maan werd. 

Deze bestendigheid zouden onze voorouders als volmaakt en goddelijk hebben ervaren. Het waren wonderlijke beelden die voorbij kwamen. In het oude Mesopotamië hebben ze de namen van de twaalf sterrenbeelden die wij kennen eraan gegeven, zoals Vissen of Tweelingen. Ook de Grieken en Romeinen gaven ze namen, waarvan sommigen verdwenen en andere bleven bestaan. De indeling van sterrenbeelden zoals we ze nu kennen, bestaat sinds de 17^e eeuw. Op basis van die sterrenbeelden zijn er complete mythologische vertellingen ontstaan. 

Hoewel sterrenbeelden dus al eeuwenoud zijn, hebben de gebieden van de sterrenbeelden pas sinds 1930 nauwkeurige grenzen. Het werd vaag gehouden en men vond het niet belangrijk. Tot de Internationale Astronomische Unie de grenzen ging vaststellen. Zelfs van de zwakste sterren op grensstreken is bepaald bij welk sterrenbeeld ze horen. 

Hoe wordt jouw sterrenbeeld bepaald? 

De stand van de sterren is dus elke dag van het jaar anders. Die stand is bepalend voor in welk sterrenbeeld je bent geboren. Vaak denkt men dat je het sterrenbeeld hebt dat op jouw geboortedag het best zichtbaar was. Dat is niet waar. Integendeel zelfs. Het wordt bepaald aan de hand van de stand van de zon op het moment dat een kind geboren wordt. Staat de zon in het sterrenbeeld Leeuw, dan is de baby een Leeuw. Het sterrenbeeld is dus juist niet zichtbaar door het felle licht van de zon. 

Aan de hand van de bovenstaande theorie klinkt het logisch dat je een half jaar na je verjaardag jouw sterrenbeeld het beste zou kunnen zien. Vroeger was dat zo, maar tegenwoordig is dat niet meer waar. De draaiingsas van de aarde heeft een trage standsverandering, waardoor de posities van de sterrenbeelden niet meer hetzelfde zijn als die van duizenden jaren geleden. De sterrenbeelden zijn daardoor ongeveer een sterrenbeeld opgeschoven. In werkelijkheid staat de zon tegenwoordig dus niet meer vanaf 21 maart in Ram, maar vanaf halverwege april. Jouw sterrenbeeld zie je zeven maanden na je verjaardag dus het beste. 

De Dierenriem Sterrenbeelden

De sterrenbeelden die we in het westen hanteren zijn de Dierenriem Sterrenbeelden. In 300 voor Chr. is daarvoor het beginpunt gekozen. Op 21 maart stond het sterrenbeeld Ram op het nulpunt. Daardoor zien we dit als het eerste sterrenbeeld en hanteren we de volgende verdeling: 

• Ram: van 21 maart t/m 19 april 
• Stier: van 20 april t/m 20 mei
• Tweelingen: van 21 mei t/m 20 juni
• Kreeft: 21 juni t/m 22 juli 
• Leeuw: 23 juli t/m 22 augustus
• Maagd: 23 augustus t/m 22 september 
• Weegschaal: 23 september t/m 22 oktober 
• Schorpioen: 23 oktober t/m 21 november
• Boogschutter: 22 november t/m 21 december 
• Steenbok: 22 december t/m 19 januari 
• Waterman: 20 januari t/m 18 februari
• Vissen: 19 februari t/m 20 maart 

Het kan zijn dat je in sommige overzichten andere data ziet staan. Het verschilt namelijk per jaar wat de precieze dag is dat de zon overgaat van bijvoorbeeld Leeuw naar Maagd. Ben je op 23 augustus geboren? De zon is bepalend of dat nog in Leeuw of al in Maagd is.

Astrologie 

Volgens de astrologie staat jouw sterrenbeeld symbool voor wie jij bent. Het beschrijft jouw persoonlijkheid en dat wat jou motiveert. Ook is het bepalend voor wat jij in jouw leven zal meemaken. Volgens de astrologie geef je wel jouw eigen leven vorm, maar kom je dichterbij jezelf als jij je verdiept in jouw sterrenbeeld. Op basis hiervan worden de horoscopen bepaald die je in kranten, tijdschriften en in andere media tegenkomt. 

Chinese sterrenbeelden 

Naast onze westerse sterrenbeelden bestaan er ook andere sterrenbeelden. In China hanteren ze bijvoorbeeld de Chinese sterrenbeelden. Ook deze zijn al duizenden jaren oud. Waar de westerse sterrenbeelden gebaseerd zijn op de maand waarin je geboren bent, wordt jouw Chinese sterrenbeeld bepaald aan de hand van jouw geboortejaar. De Chinese astrologie gaat uit van een cyclus van twaalf jaar en heeft dus ook twaalf sterrenbeelden. Elk sterrenbeeld heeft een teken, vertegenwoordigd door een dier. Ben je onder dit teken geboren, dan zou je bepaalde eigenschappen van het betreffende dier overnemen. De Chinese sterrenbeelden zijn: Rat, Os, Tijger, Konijn, Draak, Slang, Paard, Geit, Aap, Haan, Hond en Varken. 

Benieuwd welke verschillende stromingen er in astrologie zijn?