Hoe herken je een professionele boekredacteur

Je hebt een boek geschreven. Dat is een geweldige prestatie waaraan je misschien jaren hebt gewerkt. Voordat je boek naar de uitgever of drukker gaat, moet het wel worden nagekeken door een professionele boekredacteur. Iemand die de tekst controleert en waar nodig verbetert. Iemand die je verhaal mooier en duidelijker maakt zonder jouw boek geweld aan te doen. Het moet immers wel echt jóuw verhaal blijven. 

Inhoudsopgave

    Hoe weet je of je met een goede, professionele redacteur hebt te maken? In dit blog lees je waar je op moet letten.

    Wat doet een boekredacteur precies

    Niet alle boekredacteuren gaan hetzelfde te werk. De ene kijkt vooral naar spelling en grammatica, een andere kijkt ook inhoudelijk naar je verhaal. We zetten eerst de mogelijkheden eens op een rijtje:

    • Proeflezen: iemand die je boek leest en kijkt of de verhaallijn klopt en beoordeelt of het leuk, spannend, grappig of saai is. Je kunt dit door familie en vrienden laten doen, maar wil je dat de spelfouten eruit worden gehaald, dan heb je wel een professionele redacteur nodig. 
    • Redigeren: een professionele boekredacteur die je boek controleert op spelling, grammatica en zinsbouw. 
    • Herschrijven: een redacteur die je boek niet alleen controleert op spelling maar je boek volledig herschrijft. Ben je geen goede schrijver, maar heb je wel een goed verhaal, dan kan dat soms nodig zijn. 
    • Boek laten schrijven: een professionele boekredacteur kan je boek soms ook voor je schrijven. Hij of zij fungeert dan als ghostwriter. Jij vertelt je verhaal, de redacteur maakt er een boek van. 

    De meeste mensen kiezen voor de tweede optie: hun boek laten redigeren door een professionele boekredacteur. 

    Lees verder na de afbeelding.

    Een boekredacteur

    Waar herken je een goede boekredacteur aan?

    Ben je op zoek naar een goede boekredacteur dan kan je op de volgende aspecten letten:

    • Ervaring, opleiding. Om een goede redacteur te zijn heb je ervaring nodig. Vaak heeft hij of zij ook een opleiding, meestal iets in communicatie, taal of journalistiek. Dit is echter niet per se nodig en opleiding staat ook niet garant voor een goede redactie. 
    • Luisterend oor. Een goede redacteur zal naar je luisteren om precies te weten wat je nodig hebt (en wat niet).
    • Goede uitleg. De redacteur kan en wil uitleggen waarom bepaalde dingen moeten worden aangepast. 
    • Zorgvuldig. Dat is natuurlijk wel een must: een slordige redacteur zal fouten in je boek laten staan en dat is nou precies niet de bedoeling. Bedenk wel dat ook de redacteur maar een mens is en 100% foutloos niet bestaat.
      Goede communicatie. Schrijver en redacteur moeten goed kunnen samenwerken. 
    • Voorbeelden. Je kunt een redacteur vragen naar eerdere boeken die hij of zij heeft geredigeerd. 

    Hoe maak je je keuze voor een redacteur

    Vraag om een proefcorrectie en bel altijd voor overleg.

    Het is belangrijk dat er tussen de schrijver en de redacteur een goede connectie en vertrouwen is. Daarom is het heel slim om gewoon eens te bellen. Klikt het? Kan je goed met elkaar sparren?

    En dan die proefcorrectie: vraag er altijd om! Laat een pagina of een hoofdstuk redigeren zodat je weet wat de redacteur doet, en hoe deze werkt. Zo ontdek je of jullie echt bij elkaar passen. Een redacteur kan namelijk te weinig doen (fouten over het hoofd zien) maar ook te veel. In dat geval worden er bijvoorbeeld hele stukken tekst herschreven die jij wil behouden of verandert de indeling terwijl je daarom niet hebt gevraagd. 

    Maak afspraken. Natuurlijk spreek je een prijs af maar ook wat je precies mag verwachten qua werk. En wanneer is de redactie klaar en kan er daarna nog iets worden gewijzigd?

    De kosten van een professionele boekredacteur

    De kosten van een redacteur lopen sterk uiteen. De ene rekent met een uurtarief van €50, een ander met €150. Of er wordt gerekend met een woordprijs. Dat is overigens lang niet altijd handig want het ene manuscript is het andere niet. 

    Het is altijd verstandiger om een vaste prijsafspraak te maken. Zo weet je precies waar je aan toe bent. En natuurlijk vraag je bij meerdere redacteuren een prijs op. Daarna is het zaak te bellen en een proefcorrectie te laten maken zodat je de voor jou beste keuze kunt maken. 

    Kan ChatGPT je boek redigeren?

    Ja en nee. Het kan wel, maar dat is bepaald niet eenvoudig én je hebt zeker geen foutloos manuscript in handen. En het kost je veel tijd.

    AI kan typfouten en dergelijke eenvoudig opsporen maar raakt in de war met tegenwoordige en verleden tijd. Daarbij heeft ChatGPT de neiging met eindeloos veel voorstellen en mogelijkheden te komen waardoor je je zin voor zin door allerlei suggesties moet worstelen. Ook komt AI met vreemde voorstellen voor aanpassingen of verzint hele nieuwe alinea’s over totaal andere onderwerpen. Dit maakt je behoorlijk aan het twijfelen over je boek en kost je veel tijd. 
    Het gebrek aan geheugen van AI zorgt er ook voor dat eerdere hoofdstukken verloren gaan en AI je boek niet op consistentie kan controleren.

    Kortom, voor het redigeren van korte teksten kan AI waardevol zijn, voor een heel boek (nog) niet. 

    Eerste publicatie op: 14 september 2025
    Geschreven door: Sonja Schwedersky
    Van De Schrijverije
    Sonja Schwedersky is de oprichter van Tekstbureau De Schrijverije (2005). Vanaf haar jonge jaren volgde zij een tweeledig pad: een zakelijk en een creatief. Een rechtenstudie en een conservatorium opleiding. Zowel als schrijver en als componist is haar carrière succesv...
    Meer informatie

    Aanbevolen artikelen

    Oplaadbare batterijen
    Producten kopen
    Bijna niet meer weg te denken: oplaadbare AAA-batterijen. We gebruiken ze overal, zowel in de huishoudelij...
    Natuurkunde leraar en studenten
    Producten kopen
    Door veel leerlingen in het middelbaar onderwijs wordt natuurkunde als een moeilijk vak beschouwd. Soms de...
    Crypto en politiek
    Producten kopen
    Onlangs zagen we opnieuw hoe politieke ruzies de cryptomarkt flink in beweging brengen. De publieke woorde...
    Tanken in Nederland
    Producten kopen
    Tanken in Nederland is de laatste jaren behoorlijk veranderd. Logisch als je nagaat welke veranderingen in...
    Meer artikelen over Producten kopen