Verlangen naar vroeger: nostalgie

Iedereen heeft af en toe gevoelens van nostalgie. Je herkent het vast: je hoort een liedje van een tijd geleden en er komt een verlangen naar vroeger naar boven. Je bent in één klap terug in je jeugd. Of je hebt ineens zin om een spel uit de jaren ’90 te spelen, een racefiets te kopen of trek in je favoriete snoep van toen. Schuimblokken, trekdrop, klapkauwgom…

Inhoudsopgave

    Dat gevoel heet dus nostalgie. Waar komt het eigenlijk vandaan, dat gevoel? En wat gebeurt er in je hoofd als je het voelt? In dit blog meer over dat bekende gevoel van nostalgie. 

    Wat is nostalgie (en wat is weemoed)

    Nostalgie is het warme gevoel dat je krijgt als je terugdenkt aan de -mooie- momenten uit het verleden. Herinneringen uit je kindertijd, aan je oude school, vakanties met je ouders, broers en zussen of als je denkt aan een overleden familielid waarmee je plezier hebt gemaakt. Het lijkt wel of alles in die tijd simpeler was. Het is een fijn gevoel met een vleugje spijt dat het voorbij is. 

    Lees verder na de afbeelding.

    Vrouw die naar foto van vroeger kijkt

    Dat gevoel van spijt kan ook overheersen en dan spreken we van weemoed. Je weet nu meteen het verschil tussen nostalgie en weemoed: bij nostalgie verlang je vooral terug naar die goede, oude tijd. Bij weemoed heb je wat meer gevoelens van verdriet, en overheerst het gevoel dat het verleden voorbij is en niet meer terugkomt.

    Is nostalgie goed? En wat doet het met je brein?

    Vroeger werd nostalgie gezien als iets negatiefs; je zat dan vast in het verleden. Nostalgie kan fijn en gezond zijn maar als je té vaak terugverlangt naar vroeger, kan je het gevoel krijgen dat je leven nu niet prettig is. Of dat alles minder goed is geworden. 

    Het is belangrijk nostalgie te zien als een ‘extraatje’. Niet als vervanging van het heden. 

    Nostalgie helpt je om je verbonden te voelen met anderen, kan je een veilig gevoel geven en gevoelens van stress verminderen. Als je iets ziet of hoort dat je aan vroeger doet denken, dan worden bepaalde gebieden in je hersenen actief. Je voelt herkenning, blijdschap en warmte en dat kan weer leiden tot een gevoel van troost. 

    Voordelen van nostalgie:

    • Het kan je stemming verbeteren
    • Nostalgie kan helpen bij eenzaamheid
    • Het kan je meer zelfvertrouwen geven
    • Het kan helpen bij het verwerken van en omgaan met moeilijke gebeurtenissen

    Je brein ziet het verleden als een veilige haven, een plek waar je kunt schuilen als het in het heden tegenzit. 

    Nostalgie is ‘in’

    Alles verandert, we leven in een snelle wereld. Elke dag komt er veel nieuwe informatie op ons bordje: het dagelijks nieuws, berichten in je mailbox, via social media. Technologie ontwikkelt zich razendsnel. De wereld kan daardoor een beetje onzeker aanvoelen, zeker als je denkt aan oorlogen, klimaatproblemen, woningtekorten of gewoon de drukte en stress op je werk of voor je studie.

    In zo’n wereld is het fijn terug te denken aan het bekende en vertrouwde. Aan vroeger. En dat is precies wat nostalgie doet. Je kunt het verleden even als een warme deken om je heen slaan. 

    Nostalgie als verdienmodel

    Nostalgie wordt tegenwoordig veel ingezet als middel tot verkoop of voor aandacht:

    • Retromode in de kledingwinkel
    • Heruitgave van oude films en series
    • Muziek uit de jaren ‘80 en ‘90
    • Oude spelcomputers en bordspellen zijn weer populair 
    • Oude trends op social media
    • Bedrijven gebruiken nostalgie in hun reclame. 

    Sociale media spelen een grote rol in het oproepen van nostalgie. Je ziet steeds vaker foto’s en filmpjes verschijnen van vroeger en wie is er niet lid van Amsterdam vroeger & nu of kijkt via YouTube naar oude tv-programma’s. 

    Dit werkt goed omdat we op social media naar verbinding zoeken en herinneringen aan vroeger worden door veel mensen gedeeld. Dat roept een gevoel van samenzijn op, ook al zit je alleen achter je scherm.

    Aan nostalgie kan je goud geld verdienen. Veel bedrijven zetten er op in: sneakers in retrostijl, vinylplaten in een nieuw jasje, Lego-sets uit de jaren ’80, fotofilters die je nieuwe foto’s laten lijken op die goede oude tijd. 

    Wat kan je met nostalgie

    Behalve genieten van het gevoel en geld verdienen kan je met nostalgie nog andere dingen. Je kunt er gevoelens van stress mee de baas. Even terugdenken aan je jeugd, aan een fijne tijd of veilige plek van vroeger kan je nervositeit verminderen. Met andere praten over vroeger, herinneringen delen leidt tot verbinding.

    Je kunt nostalgie ook gebruiken in je werk. Je kunt er over schrijven, schilderen of muziek maken. Nostalgie kan je ook in je huis laten zien: spullen van vroeger, een oude foto, retrospulletjes. Voor jezelf, maar ook voor bezoekers, voelt je huis sneller als ‘thuis’. 

    Eerste publicatie op: 14 september 2025
    Geschreven door: Sonja Schwedersky
    Van De Schrijverije
    Sonja Schwedersky is de oprichter van Tekstbureau De Schrijverije (2005). Vanaf haar jonge jaren volgde zij een tweeledig pad: een zakelijk en een creatief. Een rechtenstudie en een conservatorium opleiding. Zowel als schrijver en als componist is haar carrière succesv...
    Meer informatie

    Aanbevolen artikelen

    Universiteit in Nederland
    Maatschappelijke onderwerpen
    Nederland is een populair land om te studeren. Niet alleen voor Nederlandse studenten, maar ook voor stude...
    Burgers en klimaatbeweging - inzetten voor natuur
    Maatschappelijke onderwerpen
    De aarde warmt op, en sinds dat bekend is, zijn er klimaatbewegingen ontstaan: groepen mensen die zich zor...
    Pakketten duurzaam bezorgen
    Maatschappelijke onderwerpen
    Bijna iedereen bestelt tegenwoordig spullen online: cadeautjes, kleding, meubels, boodschappen enzovoort. ...
    Impact van een datalek
    Maatschappelijke onderwerpen
    We gebruiken steeds meer digitale apparaten waardoor ook de impact van datalekken steeds verder toeneemt. ...
    Meer artikelen over Maatschappelijke onderwerpen