De toekomst van het klimaat

Wanneer je wilt weten hoe de toekomst van het klimaat eruit ziet, zul je eerst moeten kijken naar het verleden. Het is nog niet zo heel lang geleden dat er meer bekend werd over de invloed van de uitstoot van broeikassen en de rol van de mens in de opwarming van de aarde. In 1988 sprak wetenschapper James Hansen van NASA de Senaat van de Verenigde Staten toe, met de mededeling dat er bewijs is van een causaal verband tussen opwarming van de aarde en de uitstoot van broeikasgassen.

Inhoudsopgave

    De toekomst van het klimaat stond op het spel en de wereld was klaar om het gevecht met klimaatverandering aan te gaan. Dat jaar richtte de Verenigde Naties het IPCC (intergovernmental Panal on Climate Change) op, met hierin wetenschappers die deze boodschap serieus namen. George Bush Senior, destijds president van de verenigde staten luisterde goed naar deze wetenschappers en vertelde de wereld: “Diegene die denken dat we machteloos zijn tegen het broeikaseffect, vergeten een ding. Het witte Huis-effect!”

    lees verder na de afbeelding.

    De toekomst van het klimaat

    Wat zijn broeikasgassen

    Broeikasgassen zijn gassen in de atmosfeer die het vermogen hebben om warmtestraling te absorberen en weer af te geven. Door dit te doen dragen broeikasgassen bij aan het vasthouden van de warmte in de atmosfeer. Hierdoor zorgen deze broeikasgassen voor het in stand houden of verhogen van de evenwichtstemperatuur op Aarde. Dit wordt het broeikaseffect genoemd. De vier belangrijkste broeikasgassen zijn:

    • CO2 (koolstofdioxide)
    • Methaan
    • Lachgas
    • Waterdamp

    Broeikasgassen op zich zijn niet gevaarlijk. Sterker nog, ze zijn noodzakelijk om de temperatuur op de aarde prettig te houden. CO2 is natuurlijk een ontzettende belangrijke bron waarbij planten en bomen water in combinatie met CO2 omzetten in zuurstof. Het probleem ontstaat echter wanneer er teveel broeikasgassen in de atmosfeer komen, waardoor het natuurlijke evenwicht verdwijnt.

    Ontkenning van het probleem

    De toekomst van het klimaat zag er rooskleurig uit toen de wereld eind jaren 80 verkondigde er klaar voor te zijn om de strijd aan te gaan tegen broeikasgassen. Helaas gebeurde er hierna eigenlijk niet zoveel meer. Wat er wel gebeurde was de opkomst van lobbyisten en ‘wetenschappers’ die het effect van broeikasgassen en de oplopende temperatuur van de aarde afdeden als niet bewezen of niet waar.

    Uit onderzoek is gebleken dat de fossiele industrie al voor 1988 op de hoogte is geweest van het effect van verbranding van fossiele brandstoffen op de atmosfeer. Omdat zij wilden doorgaan met de verkoop van deze fossiele brandstoffen om zodoende miljarden te kunnen verdienen, is de fossiele industrie een zeer actieve campagne gaan voeren om het verhaal van James Hansen te ontkrachten met ‘alternatieve feiten’. Dit hebben ze op een manier gedaan dat het niet direct duidelijk was dat de fossiele industrie hier achter zat.

    Een grote lobby werd opgezet om twijfel te zaaien zodat de publieke opinie alsmede de overheden zouden gaan twijfelen of klimaatverandering wel echt zou zijn. Deze lobby is op dit moment nog steeds aan de gang en er bestaat op dit moment een verdeeldheid tussen groepen die wel en die niet geloven dat de klimaatverandering door de mens komt.

    Er is zelfs een groep die helemaal niet gelooft dat er veranderingen optreden. Een van deze lobbyisten die hieraan meedoet en betaald wordt door de fossiele industrie is Myron Ebell. Myron Ebell werkt voor het ‘Competitive Enterprise Institute’ in Amerika. Hij is daar hoofd van de afdeling ‘Energie Klimaat en milieu’. In deze rol adviseert hij de Amerikaanse regering. Omdat Ebell zegt dat hij denkt dat de klimaatverandering verzonnen is aan het begin van de jaren 80 in Zweden om zodoende de belastingen te verhogen, is het niet raar dat de voormalige president van Amerika Donald Trump, Amerika teruggetrokken heeft uit het klimaatakkoord van Parijs.

    De nieuw gekozen president van Amerika (7 november 2020) Joe Biden, heeft al te kennen gegeven dat Amerika weer graag deel uit wil maken van het akkoord. Daar gloort dus een klein beetje hoop aan de horizon.

    Klimaatakkoord Parijs

    Op 15 december 2015 is er door 195 landen een akkoord ondertekend in Parijs. Het zogenaamde ‘Akkoord van Parijs’. Dit akkoord houdt in dat ieder land een inspanningsverplichting heeft om de uitstoot van broeikasgassen terug te brengen, om zodoende de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden Celsius. De landen zijn verplicht om landelijke klimaatdoelstellingen op te stellen en daarbij moeten de meest rijke landen financieel bijdrage aan de armste landen om deze doelstellingen wereldwijd te kunnen bewerkstelligen. Maar, omdat er geen sancties opgelegd worden wanneer een land zich niet aan het akkoord houdt, heeft onder andere James Hansen het een ‘nepakkoord’ genoemd.

    De rol van veehouderij

    Industrieën en de veehouderij produceren op grote schaal broeikasgassen. De veehouderij produceert van alle industrieën de meeste CO2, Methaan en Lachgas. De veehouderij wereldwijd is zo groot dat wanneer alle andere broeikasgassen producerende sectoren per direct zouden stoppen met het produceren van deze broeikasgassen, de wereld alsnog niet kan voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs. Daarbij komt dat nog steeds ontzettende veel regenwoud gekapt wordt voor veeteelt en de productie van veevoer. Deze kap van oerbos veroorzaakt een ernstige verstoring in het microklimaat wat er heerst in een gebied waar zich regenwoud bevindt. Metingen geven aan dat er reeds minder en minder hevig regen valt in deze gebieden. Wanneer de kap doorgaat kan het ervoor zorgen dat er te weinig regen gaat vallen in deze gebieden, waardoor er uiteindelijk droogte ontstaat met alle problemen die daarbij komen kijken voor de mensen en dieren die daar leven.

    Deze veranderingen van microklimaten zorgen uiteindelijk ook voor verandering van het algehele klimaat. De oproep die her en der dan ook gedaan wordt, is dat men minder of geen dierlijke producten meer moeten gebruiken. Stoppen met het eten van vlees en zuivel is de meest gemakkelijke actie die een mens kan nemen om klimaatverandering tegen te gaan.

    Enkele gevolgen door opwarming van het klimaat

    Opwarmen zeeën

    Er zijn een aantal waarneembare gevolgen van het opwarmen van het klimaat. Zo worden onze zeeën warmer waardoor koraal het moeilijk heeft. Het koraal sterft, verliest haar pigment en wordt wit. Omdat plekken waar koraal zich bevindt een voedingsbodem is voor allerlei soorten dieren, van micro-organisme tot vissen en haaien, neemt mede hierdoor de populaties vissen en haaien sterk af.

    Extreme weersomstandigheden

    Overstromingen, hittegolven, droogte en orkanen. De klimaatverandering beïnvloedt deze weersomstandigheden in ernstige mate. Er is geconcludeerd dat het klimaat uit evenwicht is geraakt door de toename van broeikasgassen in de atmosfeer. Deze toename van broeikasgassen is toe te rekenen aan menselijk handelen. Natuurlijk kwamen er vroeger ook rampen voor, maar in veel mindere en minder hevige mate dan nu het geval is.

    Stijgende zeespiegel

    Door de opwarming van de aarde smelten op dit moment de gletsjers en het ijs op de Noordpool in recordtempo. Daarbij komt dat hoe warmer het zeewater wordt, des te meer het in totaalvolume toe zal nemen. Hierdoor stijgt de zeespiegel. Er is berekend dat elke graad verhoging voor één meter stijging staat. Er wordt gezegd dat aan het eind van de eeuw de zeespiegel tot twee meter gestegen kan zijn. Dit lijkt misschien niet zo dramatisch, maar het zal ervoor zorgen dat vele kusten zullen verdwijnen en dat zoet water zal verzilten. Omdat zoet water maar 3% van het totale waterhoeveelheid op de aarde inneemt, is dat een zorgwekkende ontwikkeling. Temeer omdat er nog steeds sprake is van bevolkingsgroei in plaats van krimp.

    Wat moet er gebeuren

    Omdat nu eigenlijk al duidelijk is dat het ‘Akkoord van Parijs’ niet genoeg is en bij lange na niet gehaald zal worden, is het aan de overheden, het bedrijfsleven en particulieren om actie te ondernemen en samen de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. De Nederlandse overheid heeft een spotje geproduceerd onder de naam: ‘iedereen doet wat’. Het is natuurlijk zeer onwaarschijnlijk dat we de uitstoot van tonnen broeikasgas tegen kunnen gaan door onze autobanden op spanning te houden. Dit laat zien dat onze overheid niet serieus is en niet de leiding durft te nemen om duurzaam beleid te schrijven. Hierdoor gaat zeer kostbare tijd verloren.

    Het is dan ook aan het bedrijfsleven, natuurorganisaties en burgers om in actie te komen en hierbij de overheid aan te sporen om actie te ondernemen. Een mooi voorbeeld is MOB (Mobilisation for the Environment). Een milieuorganisatie die rechtszaken voert tegen onze overheid, zodat de overheid verplicht wordt haar eigen beleid na te komen. Beleid gemaakt naar aanleiding van het ‘Klimaatakkoord van Parijs’. Dit doen ze met groot succes, waarvan het ongeldig verklaren van de PAS (programma aanpak stikstof) het laatste grote resultaat was. Hierdoor moet de overheid opnieuw plannen gaan maken om de uitstoot van stikstof dramatisch te verminderen die in lijn zijn met het ‘Klimaatakkoord van Parijs’.

    Het lijkt er op dat onze overheid niet het lef heeft om daadkrachtig te zijn. In plaats van daadkrachtig met oplossingen te komen, zoekt onze overheid naar mazen in de wet om maar door te gaan op de weg die ze ingeslagen zijn. Of dit met een gebrek aan visie, onkunde of de angst om kiezers te verliezen te maken heeft, zal de tijd ons leren. De toekomst van het klimaat hangt er echter wel in sterke mate van af.

    Het klimaatprobleem eist acute en draconische maatregelen, zoals we die zien bij het aanpakken van de Coronacrisis. Hoewel voor sommige de maatregelen te ver gaan en volgens anderen de overheid achter de feiten aan blijft lopen, dient er wel eenzelfde soort urgentie van uit te gaan. De overheid moet klimaatverandering net zo urgent verklaren als dat ze dat bij de Coronacrisis doen. De makkelijkste manier voor het bedrijfsleven en de particulieren om iets te doen aan klimaatverandering is dus door te kijken naar welk voedsel er geproduceerd wordt en wat men eet. Tevens is minder energie gebruiken erg verstandig. Verder dient men serieus na te denken over geboortebeperking. Ieder nieuw leven maakt immers aanspraak op alle basisbehoeften die een mens nodig heeft. Het is echter de vraag of we daar binnenkort nog wel aan kunnen voldoen.

    Veelgestelde vragen

    Wat is greenwashing?

    Greenwashing is een term die gebruikt wordt voor marketing welke er op gericht is om op bedrieglijke wijze het publiek te overtuigen om een product, de doelstellingen of het beleid van een organisatie milieuvriendelijker te laten lijken dan dat het is, en dat het daarom ‘beter’ zou zijn voor het milieu.

    Wat is Earth Day?

    Earth Day is een jaarlijks evenement dat op 22 april plaatsvindt over de hele wereld. Deze dag wordt gevierd waarmee er steun voor milieubescherming gegeven wordt. De eerste Earth Day vond plaats in 1970 en is uitgegroeid tot een wereldwijd evenement in meer dan 193 landen.

    Vallen er nu al slachtoffers door klimaatverandering?

    Helaas vallen er heel veel slachtoffers door klimaatverandering. Niet alleen sterven er mensen door droogte, overstromingen en stormen. Ook sterven er ontzettend veel dieren. Denk bijvoorbeeld aan koraal, vissen en andere zoogdieren die zich volgens onderzoekers door de snelle opwarming niet kunnen aanpassen en onvruchtbaar worden. Hierdoor sterven ze uit. Onderzoekers stellen dat wanneer de Aarde met meer dan 2 graden opwarmt er grote verliezen zullen vallen onder wilde dieren. Er wordt gesproken over uitsterfpercentages tot wel 90% van sommige soorten.

    Eerste publicatie op: 8 november 2020
    Geschreven door: Team Kennisdomein
    Van Kennisdomein
    Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...
    Meer informatie

    Aanbevolen artikelen

    PVV - Geert Wilders
    Maatschappelijke onderwerpen
    De PVV van Geert Wilders heeft in november 2023 een overweldigend aantal stemmen bij de
    Triage - slachtoffer wordt snel beoordeeld
    Maatschappelijke onderwerpen
    Tijdens de
    Maatschappelijk werker met cliënt
    Maatschappelijke onderwerpen
    Duik met ons in de fascinerende wereld van maatschappelijk werk. Deze blog belicht de brede reikwijdte van...
    Voetbal in het gras
    Maatschappelijke onderwerpen
    Van de achterbuurten tot de grootste stadions; voetbal is universeel. In deze blog duiken we dieper in de ...
    Meer artikelen over Maatschappelijke onderwerpen