Graffiti van de straat tot kunstvorm

Graffiti bestaat al veel langer dan je misschien denkt. In de oude Romeinse tijd schreven mensen al berichten, namen en politieke teksten op muren. Ook in Egypte en Griekenland zijn sporen van vroege graffiti te vinden.

Inhoudsopgave

    Geschiedenis van graffiti

    De huidige vorm van graffiti zoals we die kennen ontstond in de jaren 60 in New York. Jongeren uit stedelijke wijken begonnen hun bijnaam of ’tag’ op muren, metrostellen en treinen te spuiten. Dit was een manier om hun aanwezigheid te tonen, hun naam bekend te maken en creatief bezig te zijn in een omgeving waarin ze vaak weinig kansen kregen om zichzelf te uiten. In de loop van de jaren 70 en 80 groeide graffiti uit tot een cultuur met eigen stijlen, regels en technieken verspreid over meerdere landen. Het werd onderdeel van de bredere hiphopbeweging, samen met rap, breakdance en dj’en.

    De belangrijkste vormen van graffiti zijn bijvoorbeeld de ‘tag’. Dit is een handtekening van de graffiti artiest. Een ‘throw-up’ is een snelle en eenvoudige manier om een naam op een oppervlak te spuiten, meestal maar in circa 2 kleuren. Daarnaast heb je nog een graffiti ‘piece’ dit is een kleurrijk meesterkunstwerk.

    Lees verder na de afbeelding.

    Michel Steers Graffiti 'piece'

    Graffiti versus streetart: wat is het verschil?

    Graffiti en streetart worden vaak door elkaar gehaald, maar zijn niet precies hetzelfde. Het zijn twee verschillende kunstuitingen maar worden wel vaak gemaakt met een spuitbus. 

    Graffiti draait vooral om letters, namen en typografische kunst. Het belangrijkste onderdeel is meestal de “tag” of naam van de maker. Dit gebeurt vaak met spuitbussen en is snel en herkenbaar. De graffiti scene is vaak wat rauwer en wat meer underground. 

    Streetart is breder en beeldender. Denk aan muurschilderingen, stencils (sjablonen), posters of stickers. Streetart heeft vaak een boodschap of thema, zoals politiek, milieu of sociale onderwerpen en wordt vaak legaal gemaakt.

    Beide vormen zijn populair geworden, mede dankzij bekende kunstenaars zoals Banksy (streetart) en Seen (graffiti). En diverse graffiti bedrijven die graffiti workshops overal aan bieden om kennis te maken met deze kunstvorm, zoals Graffitifun. Uitgegroeid tot de grootste graffiti workshop aanbieder van Europa. Steeds meer steden erkennen deze kunstvormen als legitieme kunst en stellen muren beschikbaar waar legaal gewerkt kan worden.

    Graffiti workshops: leren en bewustwording

    In veel steden worden graffiti workshops georganiseerd, vooral voor jongeren. Deze workshops worden gegeven door ervaren artiesten en hebben verschillende doelen:

    • Kennismaken met de kunstvorm: Deelnemers leren over de geschiedenis, stijlen en technieken van graffiti.
    • Creatieve expressie: Jongeren ontdekken hoe ze hun eigen ideeën en stijl kunnen ontwikkelen. En uiteraard een leuke activiteit beleven!
    • Respect voor de omgeving: Er wordt uitgelegd dat illegale graffiti op andermans eigendom strafbaar is en overlast veroorzaakt.

    Een belangrijk onderdeel van deze workshops is bewustwording: graffiti mag creatief zijn, maar moet ook verantwoord worden toegepast. Het verschil tussen kunst en vandalisme wordt besproken, en deelnemers leren dat er legale manieren zijn om met graffiti bezig te zijn. 

    Wat zijn de gevolgen van illegale graffiti?

    Hoewel graffiti een kunstvorm is, wordt het aanbrengen van graffiti op plekken waar het niet mag als vernieling en vandalisme gezien. In Nederland is dit strafbaar en staan er boetes op. De wet beschouwt dit als schade aan andermans eigendom.

    De gevolgen kunnen zijn:

    • Een geldboete van honderden euro’s
    • Een taakstraf of zelfs gevangenisstraf bij herhaling of grote schade
    • Vergoeding van de kosten voor het schoonmaken of herstellen, dit kan oplopen tot in de duizenden euro’s
    • Ouders kunnen aansprakelijk worden gesteld als de dader minderjarig is, ook kun je een strafblad krijgen als je 18 jaar of ouder bent

    Steeds meer gemeenten hanteren een streng beleid en treden direct op bij overtredingen. Daarom is het belangrijk dat jonge artiesten leren waar en hoe ze hun creativiteit op een legale en positieve manier kunnen uiten.

    Hoe werkt graffiti eigenlijk?

    Bij graffiti komt meer kijken dan alleen een spuitbus. Er zijn verschillende technieken en materialen die graffiti artiesten gebruiken om bepaalde effecten en resultaten te bereiken:

    Spuitbussen

    Zo heb je lagedruk-spuitbussen. Lagedruk spuitbussen geven minder verf per keer af, deze spuiten wat zachter verf eruit in verband met de lagedruk die erop staat. Hierdoor heb je meer controle en kun je fijnere details maken.

    En zijn er ook hogedruk-spuitbussen. Deze spuitbussen spuiten sneller en zijn geschikt voor het snel vullen van grote oppervlakken.

    Caps (spuitmondjes)

    De cap bepaalt hoe de verf uit de spuitbus komt, er zijn wel tientallen verschillende capjes maar een paar belangrijkste zijn:

    • Skinny cap: Voor dunne lijnen en precisiewerk.
    • Soft cap: Voor zachte overgangen, zoals schaduwen en kleurverlopen.
    • Fat cap: Voor brede lijnen en het snel inkleuren van bijvoorbeeld oppervlakken.

    Door verschillende technieken en caps te combineren met een graffiti spuitbus, ontstaan er unieke stijlen en indrukwekkende kunstwerken en heeft elke graffiti artiest zijn eigen stijl.

    Kunst met verantwoordelijkheid

    Graffiti is meer dan alleen verf en kliederen op een muur. Het is een vorm van zelfexpressie, een manier om verhalen te vertellen en kunst te maken die voor iedereen zichtbaar is. Maar net als bij andere vormen van kunst is respect belangrijk.

    Respect voor de stad waarin je woont, de mensen die er leven en de gebouwen- eigendommen van anderen

    Wil je graffiti leren? Doe het goed. Volg een workshop, oefen legaal, en laat je inspireren door de rijke geschiedenis en technieken. Zo bouw je mee aan een kleurrijke, creatieve omgeving op een manier waar iedereen trots op kan zijn!

    Eerste publicatie op: 25 juli 2025
    Geschreven door: Michel Steers
    Van Graffitifun
    Michel Steers, geboren in 1989 in Amsterdam, groeide op in de wijk Holendrecht in Amsterdam Zuidoost. Van jongs af aan had hij een passie voor kunst en techniek. Deze combinatie leidde ertoe dat hij zowel graffiti-artiest werd als ingenieur, en hij behaalde zijn diploma HBO-Bouwtechniek aan de ...
    Meer informatie

    Aanbevolen artikelen

    Oude boeken
    Over de wereld
    In ons blog Boeken, welke gen...
    Trein in Nederland
    Over de wereld
    Er zijn verschillende bijzondere stations in Nederland te vinden. Sommige vallen op vanwege hun historisch...
    Aarde vanuit het heelal met de zon
    Over de wereld
    Als je ’s nachts naar de hemel kijkt zie je altijd wel satellieten voorbij komen. Lichtpuntjes die sneller...
    Expressionistisch schilderij van een vrouw
    Over de wereld
    In dit blog kijken we naar de grootste kunstenaars in het expressionisme. Om een zo goed mogelijk beeld te...
    Meer artikelen over Over de wereld