Het innemen van extra vitamine D

Vooral ouders van (jonge) kinderen weten dat het innemen van extra vitamine D nodig is. Zij geven hun kind druppeltjes of een supplement met vitamine D. De ouderen onder ons herinneren zich nog wel de dagelijkse lepel levertraan. Vaak worden alleen extra vitamines genomen “als de R in de maand zit” maar in veel gevallen is het verstandig om het hele jaar door extra vitamine D te slikken. Zó belangrijk dat in 1961 het zogenaamde Margarinebesluit werd genomen. Er werd voor het toevoegen van vitamine D gekozen voor een heel algemeen gebruikt voedingsmiddel: boter. Sinds 1961 moet aan margarine, halvarine en in bak- en braadproducten verplicht vitamine D worden toegevoegd. Waarom was dat nodig, geldt deze noodzaak van extra vitamine D nog steeds en waarom is vitamine D eigenlijk zo belangrijk?

Team Kennisdomein

30 april 2023 ·

6 minuten Leestijd

4.5K X Bekeken

Lees verder na de afbeelding.

Het belang van vitamine D

We hebben vitamine D nodig om calcium uit de voeding te kunnen opnemen in het lichaam. Calcium is weer onmisbaar bij de groei van botten en tanden. Daarnaast is calcium ook nodig voor volwassenen en wel om een gezond skelet in stand te houden. Vitamine D zorgt dus voor een sterk skelet en gebit maar daarnaast ook nog voor een goede werking van het immuunsysteem en het is goed voor de werking van de spieren. Omdat kinderen in de groei zijn is vitamine D voor hen extra belangrijk. Bij een ernstig tekort aan vitamine D kunnen kinderen ook de Engelse ziekte (rachitis) krijgen. Dit is een afwijking van het skelet. 

Waar zit vitamine D in

Natuurlijk kan je vitamine D ook halen uit voedingsmiddelen: vette vis en in mindere mate uit vlees en eieren. De belangrijkste leverancier van vitamine D is zonlicht. Onder invloed van zonlicht maakt ons lichaam zelf vitamine D aan. Nu is meteen ook duidelijk waar de “R in de maand” voor staat. In de maanden september tot en met april is er minder zonlicht en komen we sowieso minder vaak buiten. In die maanden is er voor het lichaam dus minder mogelijkheid om vitamine D aan te maken. 

Volwassenen en ouderen 

Een sterk skelet is belangrijk en als we ouder worden ligt de ziekte osteoporose op de loer. Dit is botontkalking waardoor het skelet dus minder sterk wordt en vatbaarheid voor breuken kan ontstaan. Ook voor volwassenen en vooral voor ouderen is het dus belangrijk om extra vitamine D te gebruiken. Ouderen boven de 70 hebben zelfs tweemaal zoveel nodig als volwassenen onder die leeftijd. Andere mensen die extra vitamine D nodig hebben zijn zwangere vrouwen, mensen met een getinte huidskleur en mensen die weinig buiten komen. 

Als je geen vlees en vis eet

Steeds meer mensen besluiten om vegetarisch of veganistisch te leven. Zij eten geen dierlijke producten en kunnen zo extra vatbaar zijn voor de gevolgen van een vitamine D tekort. Voor deze groep is het dus extra belangrijk goed na te gaan of je wel voldoende vitamine D binnenkrijgt. Eet je ook nog weinig of geen boter dan is een voedingssupplement met vitamine D onmisbaar. 

Als je aan de lijn doet

Er zijn ook steeds meer mensen met overgewicht. Zij besluiten vaak een dieet te gaan volgen. In veel diëten wordt boter geschrapt. Het klopt dat dit goed is voor de lijn want er zitten immers veel vetten in boter. Waar meestal niet aan wordt gedacht is dat men dan het risico loopt op een vitamine D tekort. Ook als je aan de lijn doet, zeker als je langere tijd geen boter eet, is het verstandig extra vitamine D uit voeding of een supplement te halen. 

We komen minder buiten

De komst van internet heeft ervoor gezorgd dat we minder vaak buiten komen. Veel mensen zitten de hele dag op kantoor en zijn alleen buiten als het donker is, vooral natuurlijk in de winterperiode. Maar ook zomers is niet iedereen evenveel buiten. Ook dan moet er immers worden gewerkt. Een wandeling tussen de middag is niet voldoende om de vitamine D aan te maken die je nodig hebt. Heb je een kantoorbaan, zit je (al dan niet noodgedwongen) veel binnen, dan is extra vitamine D onontbeerlijk. Het hele jaar door. Dit geldt ook voor ouderen die in verpleeghuizen wonen. 

Levertraan of vitamine D supplement?

De levertraan van vroeger is nog steeds verkrijgbaar. Niet meer in die vieze vorm van toen. Levertraan is afkomstig van de lever van vis waaronder van schelvis, heilbot en kabeljauw. Het is een vettige olieachtige substantie, vroeger vaak niet zuiver en tamelijk smerig. Het rook naar rotte vis en had een vieze smaak. Voor kinderen was het dan ook een dagelijkse kwelling die lepel levertraan te moeten nemen. Gelukkig is dat verleden tijd. Er is zuivere levertraan te koop die nergens naar smaakt of ruikt en daarnaast natuurlijk in verschillende voedingssupplementen in pilvorm. 

Levertraan heeft echter nog een aantal andere voordelen. Zo bevat het visvetzuren waarvan bekend is dat ze gezond zijn. Daarnaast bevat levertraan ook jodium, fosfor en vitamine A. Ook deze vitaminen hebben we nodig voor een gezond lichaam. Nadeel van levertraan is dat er vrij veel vitamine A in zit waardoor je het risico loopt op een teveel van deze vitamine. Teveel vitamine A in het lichaam kan leiden tot oogproblemen en hoofdpijn. 

Richtlijn vitamine D

Voor alle groepen en leeftijden geldt een extra behoefte van 10 microgram (mcg) vitamine D per dag. Alleen mensen in de leeftijd van 70 jaar en ouder hebben meer nodig: 20 microgram per dag. 

Je kunt deze extra vitaminen halen uit druppels, capsules of tabletten. Er zijn flinke prijsverschillen maar goedkope merken zijn net zo goed als de duurdere. Je haalt ze gewoon bij de drogist, zonder recept. Vaak kan je kiezen uit D2 en D3. Kies voor D3, dit is de actievere vorm van vitamine D. 

Kom je lekker veel buiten, eet je elke dag een paar boterhammen met boter en regelmatig vette vis en vlees? Dan is het voor volwassenen tot 70 jaar niet per se noodzakelijk om extra vitamine D te nemen maar wel verstandig. Je loopt dan minder kans om op hogere leeftijd te worden geconfronteerd met botontkalking. 

Lees hier ook meer info over vitamine B12

Eerste publicatie op: 19 februari 2020

• Deel Artikel:

Vitamine Voeding

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie