De impact van datalekken

We gebruiken steeds meer digitale apparaten waardoor ook de impact van datalekken steeds verder toeneemt. In 2023 ontving de Autoriteit Persoonsgegevens maar liefst meer dan 25.600 meldingen van datalekken in Nederland, waarbij in totaal zo’n 20 miljoen mensen werden getroffen. We hebben telefoons, computers en tablets en op al die apparaten bewaren we persoonlijke informatie. Denk aan e-mailadressen, telefoonnummers, bankgegevens en wachtwoorden. Bedrijven verzamelen die gegevens over hun klanten en daar gaat het soms mis. Er kan bij een bedrijf aan datalek ontstaan met alle gevolgen van dien. Maar wat is zo’n datalek en wat zijn de gevaren?

Team Kennisdomein

14 september 2025 ·

4 minuten Leestijd

29 X Bekeken

Inhoudsopgave

Wat gebeurt er bij een datalek

Zolang persoonlijke gegevens in handen zijn van de juiste mensen is er niets aan de hand. Soms komen ze echt in het bezit van mensen die er geen recht op hebben. Dit kan gebeuren door een fout maar ook opzettelijk zijn: door een hacker of een virus. Ook bij bedrijven werken mensen die soms fouten maken en bijvoorbeeld per ongeluk een spreadsheet met gegevens online zetten; het verkeerde document of iets dergelijks. Maar soms is het een hacker die informatie steelt en deelt met mensen die er verkeerde dingen mee willen doen.

Lees verder na de afbeelding.

Soms gaat het om een klein datalek, bijvoorbeeld om e-mailadressen. Soms echter is het veel ernstiger en zijn bijvoorbeeld betaalgegevens van miljoenen mensen gestolen.

De gevolgen voor bedrijven

Een belangrijk gevolg voor een bedrijf dat slachtoffer is van een datalek is het verlies van vertrouwen van klanten. Mensen willen dat hun gegevens veilig zijn en als een bedrijf dat niet kan garanderen dan kiezen ze soms voor een ander bedrijf. Een datalek kan ook leiden tot juridische problemen of tot boetes. Er kunnen miljoenen mee zijn gemoeid. Tenslotte kost een datalek vaak ook veel tijd en geld. Het lek moet immers worden onderzocht en verholpen.

De impact op mensen

Ook voor mensen kan een datalek heel vervelend zijn. Als iemand daardoor toegang tot je bankgegevens heeft bijvoorbeeld. Dat kan leiden tot financiële schade omdat er geld van je rekening wordt afgeschreven. Ook kan er sprake zijn van identiteitsfraude: iemand gebruikt jouw naam en gegevens om dingen te kopen of een lening af te sluiten. Een datalek kan ook zonder erge gevolgen blijven maar levert je wel veel stress op omdat je je account moet controleren, wachtwoorden moet wijzigen en/of aangifte bij de politie moet doen.

Ook heel vervelend kunnen de sociale gevolgen zijn. Onbevoegden hebben opeens toegang tot je medische gegevens, privéfoto’s of andere persoonlijke zaken waardoor je een gevoel van schaamte kunt krijgen of je heel kwetsbaar voelt.

Een paar bekende datalekken

De hack bij Clinical Diagnostics NMDL (juli 2025) was het gevolg van een ransomware-aanval. Hackers stalen persoonlijke en medische gegevens van ongeveer 485.000 vrouwen die deelnamen aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. De gelekte data bestond onder andere uit namen en adressen, geboortedata, BSN-nummers en medische testresultaten. Die gegevens zijn (deels) op het dark web verschenen.

Een andere grote hack vond plaats in 2022 bij Forum voor Democratie. Door een kwetsbaarheid in de app kwamen de gegevens van ruim 90 duizend leden en oud-leden op straat te liggen. De gelekte informatie bestond uit namen en adressen, telefoonnummers, geboortedata en rekeningnummers. Het lek was het gevolg van een onvoldoende beveiligde API die toegang gaf tot het ledenbestand.

Een van de grootste datalekken ooit was de zogenaamde “Mother of All Breaches” (MOAB), ontdekt in januari 2024. Dit datalek, met 26 miljard records, wordt beschouwd als het grootste datalek in de geschiedenis. De gestolen gegevens waren afkomstig van duizenden verschillende bronnen, waaronder grote techbedrijven zoals LinkedIn, Dropbox, Twitter (nu X), Adobe en MySpace.

Jezelf beschermen tegen datalekken

Er zijn manieren om de impact van een datalek te beperken.

Voor bedrijven:

Systemen updaten
Sterke wachtwoorden gebruiken
Medewerkers trainen in digitale veiligheid
Systemen testen op zwakke plekken

Voor mensen:

Sterke en unieke wachtwoorden gebruiken
Niet overal hetzelfde wachtwoord gebruiken
Regelmatig controleren of gegevens veilig zijn

Daarnaast is het belangrijk dat mensen en bedrijven snel reageren als er een datalek is. In veel landen moeten bedrijven datalekken melden aan de autoriteiten en aan de betrokken mensen. Zo kunnen slachtoffers snel maatregelen nemen, zoals hun wachtwoorden aanpassen of hun bank blokkeren.

Eerste publicatie op: 14 september 2025

Deel Artikel:

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie