Burgers die zich inzetten voor een betere wereld

De aarde warmt op, en sinds dat bekend is, zijn er klimaatbewegingen ontstaan: groepen mensen die zich zorgen maken en er iets aan willen doen. De opwarming van de aarde merk je vooral aan de veranderingen in het weer: vaker en heviger regen, langere periodes van extreme hitte en kou met als gevolg meer bosbranden, smeltende ijskappen en ga zo maar door. Wat proberen klimaatbewegingen hieraan te doen en maken ze echt verschil?

Sonja Schwedersky

14 september 2025 ·

4 minuten Leestijd

103 X Bekeken

Wat doen klimaatbewegingen

Klimaatbewegingen zijn groepen mensen die zich zorgen maken over het klimaat. Zij willen dat de wereld duurzamer wordt, groener en eerlijker. Om die zorgen te uiten organiseren ze protesten en demonstraties. Er worden ook petities geschreven, rechtszaken gevoerd en ze geven voorlichting. De klimaatbewegingen worden vaak geleid door jongeren. Een voorbeeld is Greta Thunberg uit Zweden. Ze richtte in 2018 een beweging op: ‘Fridays for Furture’ en daaraan doen nu miljoenen jongeren mee, wereldwijd.

Lees verder na de afbeelding.

Klimaatbeweging in Nederland

Ook in Nederland zijn verschillende klimaatgroepen actief. Een paar bekende klimaatbewegingen zijn Extinction Rebellion, Fridays for Furture Nederland, Milieudefensie en Code Rood. Zij willen dat grote bedrijven en de overheid hun verantwoordelijkheid nemen voor wat betreft het klimaat. 

Een voorbeeld: de rechtszaak van Milieudefensie tegen Shell. De rechter bepaalde in 2021 dat Shell zijn uitstoot van broeikasgassen sterk moest verminderen. Dat was de eerste keer dat een grote olieproducent werd gedwongen zijn klimaatbeleid aan te passen. Deze uitspraak was niet alleen in Nederland groot nieuws maar ook in de rest van de wereld. Het was een grote overwinning voor de klimaatbeweging.

Extinction Rebellion kiest voor een andere aanpak: het uitvoeren van opvallende acties in musea en het blokkeren van wegen. Doel van die acties is aandacht te vragen voor de klimaatcrisis. En dat werkt, hoewel lang niet iedereen het eens is met deze werkwijze. 

Klimaatbewegingen wereldwijd

Een bekende klimaatbeweging in Duitsland is Letzte Generation. Hun werkwijze: je vastlijmen aan een weg of vliegtuig om aandacht te vragen. 

In de USA strijden inheemse volkeren al jaren tegen oliebedrijven die pijpleidingen door het land aanleggen met alle gevolgen daarvan voor volk en land, zoals houtkap en ontbossing. 

Ook in Afrika vechten klimaatgroepen tegen ontbossing en droogte en in Azië wordt vooral geprotesteerd tegen luchtvervuiling en overstromingen. 

De eerder genoemde Greta Thunberg en haar klimaatbeweging zijn de wereldwijd bekendste klimaatbeweging. De toespraken die zij bij de Verenigde Naties heeft gehouden hebben miljoenen mensen geïnspireerd.
Ook heel bekend zijn de jaarlijkse klimaatmarsen. In 2023 liepen in Amsterdam meer dan 80.000 mee.

Hebben klimaatbewegingen invloed

Hebben al die acties die we hiervoor hebben opgesomd ook echt invloed? Experts zeggen van wel. De acties van klimaatbewegingen zorgen ervoor dat mensen zich bewust worden van het klimaatprobleem. De acties houden ook bedrijven en politici scherp. Door vaak en op grote schaal te protesteren gaan overheden sneller klimaatwetten aanpassen of maken. 

Klimaatacties kunnen ook tot echt grote veranderingen leiden. De hiervoor genoemde rechtszaak tegen Shell is daarvan een goed voorbeeld. Een ander voorbeeld: in Duitsland heeft de rechter bepaald dat de regering sneller actie moet ondernemen voor het klimaat na een klacht van jongeren. Zulke uitspraken zorgen ook weer voor meer druk op politici. 

Er is ook kritiek. Sommige mensen vinden dat klimaatactivisten te ver gaan met bijvoorbeeld wegblokkades of het beschadigen van kunstwerken. Andere mensen vinden weer dat protesteren alleen niet genoeg is en er veel meer moet worden gebouwd aan oplossingen: zonneparken, multifunctionele daken, windmolens, warmtepompen, een eerlijker verdeling van kosten etc. 

Klimaatproblematiek is duidelijk een wereldprobleem en zulke grote problemen los je alleen op als iedereen meedoet. Klimaatbewegingen spelen daarbij een belangrijke rol omdat ze zorgen voor aandacht, druk en verandering. Daarnaast is het nodig dat bedrijven, overheden en wetenschappers nog meer gaan samenwerken. 

Klimaatbeweging laat zien dat je samen veranderingen teweeg kunt brengen.

Eerste publicatie op: 14 september 2025

• Deel Artikel:

Geschreven door: Sonja Schwedersky

Van De Schrijverije

Sonja Schwedersky is de oprichter van Tekstbureau De Schrijverije (2005). Vanaf haar jonge jaren volgde zij een tweeledig pad: een zakelijk en een creatief. Een rechtenstudie en een conservatorium opleiding. Zowel als schrijver en als componist is haar carrière succesv...

Meer informatie