Dipje of heb je een depressie

Iedereen herkent het wel, een aantal rotdagen achter elkaar, waarbij je niet lekker in je vel zit en je somber voelt. Is dit dan een dipje of heb je een depressie? Mensen gebruiken deze termen al gauw door elkaar. Je hoort jezelf misschien al wel zeggen: ‘Ik raak hier zo depressief van’ of ‘ik voel me vandaag echt depressief’. Een aantal rotdagen achter elkaar waarbij je niet lekker in je vel zit wordt vaak een dipje genoemd. Wanneer dit langer duurt heb je misschien een depressie en is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Probeer je niet te schamen voor het feit dat je hulp nodig hebt, want je bent niet de enige. Jaarlijks krijgen ongeveer 135.000 mensen voor het eerst een depressie en rond de 800.000 Nederlanders hebben last van een stemmingsstoornis. Sinds de coronapandemie en de lockdown maatregelen die daarop volgden hebben meer mensen last gekregen van depressieve gevoelens. 

Team Kennisdomein

30 april 2023 ·

8 minuten Leestijd

4.5K X Bekeken

Lees verder na de afbeelding.

Hoe herken ik een depressie?

Als je nog nooit een depressie hebt gehad is het lastig om een depressie te herkennen. Je krijgt een depressie niet in een keer, meestal gaat dit geleidelijk. Wanneer is het tijd om hulp in te schakelen of wanneer zit je gewoon niet lekker in je vel? Er zijn een aantal vroege signalen die erop kunnen wijzen dat je richting een depressie gaat of al een depressie hebt. Een aantal signalen kunnen zijn:

• Stemming: je voelt je al langere tijd somber en hebt last van (veel) negatieve gedachten. Het kan ook zo zijn dat je sneller moet huilen om dingen of beslissingen nemen zijn lastiger, je bent besluitelozer.  
• Lichamelijke klachten: je hebt allemaal vage lichamelijke klachten die je niet kan thuisbrengen. Hierbij kan je denken aan hoofdpijn, buikpijn, verminderde eetlust, minder libido of slaapproblemen. 
• Onrustig of gespannen: je bent bijvoorbeeld sneller geïrriteerd of je hebt een heel rusteloos gevoel in je lichaam dat niet weg wil gaan.
• Plezier en interesse: je hebt geen plezier meer in activiteiten die je in het begin wel leuk vond of je bent wat meer in jezelf gekeerd en toont minder interesse in anderen, de dingen om je heen of je hebt minder zin in sociale activiteiten. 
• Dagelijkse activiteiten: normaal gesproken zijn boodschappen doen, douchen, met de hond lopen of koken kleine taken. Nu zie je overal beren op de weg en is alles een opgave. 

Bovenstaande voorbeelden hoeven niet op iedereen van toepassing te zijn. Een depressie kan zich bij iedereen anders uiten. Het kunnen wel signalen zijn dat het niet goed met je gaat en dat het goed is om contact op te nemen met je huisarts. De valkuil is dat je te lang wacht met hulp zoeken omdat je denkt dat het vanzelf wel weggaat of dat je het wel alleen kan oplossen. Jammer genoeg werkt het vaak niet zo en hoe langer je wacht, hoe meer je kan afglijden en dan duurt het herstel vaak ook langer.  

Symptomen van een depressie

Niet iedereen met een depressie heeft dezelfde klachten, want er is een hele lijst met symptomen die je kan hebben bij een depressie. Om te kunnen spreken van een depressie moet je verschillende symptomen hebben volgens de DSM-5, dit is een psychiatrisch classificatiesysteem waar de symptomen van verschillende ziektebeelden of stoornissen worden beschreven. Aan de hand van die lijst met symptomen kan een psychiater een diagnose stellen. De DSM-5 geeft aan dat er sprake moet zijn van tenminste één van de hoofdsymptomen van een depressie, die langer aanhoudt dan twee weken: 

• Je hebt bijna de hele dag een sombere stemming en dit heb je bijna elke dag.
• Je hebt minder interesse en plezier in (bijna) alle activiteiten.

Naast de hoofdsymptomen moet je ook nog vier symptomen hebben uit onderstaand rijtje:

• Je hebt veel en vaak negatieve gedachten en piekert veel.
• Je bent hele dagen vermoeid en je hebt last van een verminderde energie.
• Je hebt last van ongewilde gewichtstoename of gewichtsverlies en juist meer of minder honger.
• Je slaappatroon is verstoord en je kan moeilijk in slaap komen of je slaapt juist erg veel.
• Je hebt last van schuldgevoelens of voelt je minderwaardig of je voelt je wanhopig.
• Je voelt je onrustig of bent juist erg traag.
• Je hebt concentratieproblemen of je hebt last van besluiteloosheid. 
• Je hebt terugkerende gedachten aan de dood, een plan voor zelfmoord of doet een poging tot zelfdoding. 

Corona en een depressie

Het is nu eind juni 2021 en langzaamaan worden de strenge lockdown maatregelen losgelaten. Nederland probeert weer terug te keren naar de samenleving van voor maart 2020. De corona periode is voor veel mensen een pittige tijd geweest en misschien is dat het nog steeds wel. In de lockdown waren sociale contacten erg beperkt en één op de drie Nederlanders gaf aan zich emotioneel eenzaam te voelen. Wie zich eenzaam voelt is ook vatbaarder voor een depressie, vooral mensen die psychisch al kwetsbaar waren. Niet alleen eenzaamheid kan een rol spelen, ook financiële gevolgen, verlies van je baan, een overlijden van een naaste of de zorgen die bij het coronavirus kwamen kijken kunnen factoren zijn die de kans op een depressie kunnen vergroten. 

Jongeren die aan het begin van hun leven staan en zelfstandig willen worden, werden erg beperkt door de lockdown maatregelen. Sociale contacten die voor jongeren erg belangrijk zijn werden ingeperkt. De structuur die je normaal gesproken hebt in het dagelijks leven werd verstoord, ook scholen waren gesloten. Opeens was het online lessen volgen of thuisscholing en dat vergt veel discipline en zelfstandigheid, wat niet altijd even makkelijk was. Uit een onderzoek van Amsterdam UMC blijkt dat één op de zeven jongeren kampt(e) met depressieve gevoelens die gepaard gaan met slaapproblemen en paniekaanvallen. 

Het is niet alleen de leeftijdscategorie van jongeren tussen de 15 en 25 jaar die het extra lastig had, ook ouderen voelden zich eenzamer en hadden meer last van depressieve gevoelens. Het sociale netwerk van ouderen is vaak al klein, door het coronavirus werd het nog kleiner. Uit een onderzoek van Nivel, wat is uitgevoerd voor het ministerie van VWS, blijkt dat in het voorjaar van 2020 ruim een kwart van de ouderen zich eenzamer voelt door de coronamaatregelen. Activiteiten die er voor ouderen waren gingen net als alle andere activiteiten niet meer door, terwijl dit misschien net hun het enige contactmoment was met anderen. 

Tips voor als je een depressie hebt

Het is vaak heel lastig om te bedenken wat jou kan helpen om uit een depressie te komen of er in ieder geval voor te zorgen dat het je wat makkelijk wordt gemaakt. Tips kunnen juist heel fijn zijn om te krijgen, want misschien was je daar zelf niet opgekomen. Het kan juist ook heel averechts werken al die goedbedoelde adviezen. Het advies ‘ga gewoon iets leuks doen en dan word je vanzelf weer blij’ daar heb je niets aan en werkt alleen frustrerend. Als het zo simpel was, dan had je nu geen depressie meer. Onderstaande tips hoeven niet voor jou te werken, al kan je ze wellicht proberen.

1. Zorg voor een goed dag- en nachtritme: kom op tijd je bed uit en ga op een normaal tijdstip slapen. Probeer op vaste momenten te eten, plan kleine dingen in voor jezelf die je wil gaan doen. Hoe moeilijk en onmogelijk het soms ook klinkt, probeer je normale ritme aan te houden, met hier en daar wat aanpassingen.
2. Praat erover met anderen: een depressie voelt vaak al eenzaam, hou niet alles voor jezelf en probeer er met iemand in je omgeving over te praten. Soms is alleen even je hart luchten en een arm om je heen krijgen voldoende. Schaam je niet, er zijn heel veel mensen die een depressie of andere problemen hebben. 
3. Blijf bewegen: waarschijnlijk heb je helemaal geen zin om een rondje te gaan lopen of om te gaan sporten. Sporten kan je juist tijdelijk positieve energie geven. 
4. Doe leuke dingen: het is belangrijk dingen te doen die je voor je depressie leuk vond. Nee, het haalt je niet uit je depressie, het kan alleen wel tijdelijk positief werken en jou je zorgen even laten vergeten.
5. Sociale contacten: het is heel verleidelijk om in je bed te blijven liggen en je voor iedereen af te sluiten.  Toch is het belangrijk om je sociale contacten te onderhouden. Zij kunnen je steunen of afleiding bieden. 

Eerste publicatie op: 2 juli 2021

• Deel Artikel:

Depressie Pandemie

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie