Het patiëntendossier

Veel mensen stellen zichzelf wel eens vragen inzake hun patiëntendossier. Heb je recht op inzage van het patiëntendossier”? Waar is dat dossier, wie kan het inzien en kan ik het zelf inzien? Wat staat er eigenlijk allemaal in zo’n dossier? Allemaal vragen die we in dit artikel zullen beantwoorden. 

Team Kennisdomein

30 april 2023 ·

6 minuten Leestijd

5.4K X Bekeken

Daarbij komt dat de regels inzake het patiëntendossier per 1 juli 2020 worden uitgebreid. Vanaf dat moment heb je ook het recht je patiëntendossier online in te zien. Het is nog wel steeds noodzakelijk om een aanvraag in te dienen als je je medische gegevens wilt inzien. 

Lees verder na de afbeelding.

Wettelijke regels inzage patiëntendossier 

Sinds 1994 is het recht op inzage van het patiëntendossier bij wet geregeld via de WGBO (Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst). In de WGBO is van alles vastgelegd omtrent rechten en plichten op het gebied van medische zaken. Iedereen van 12 jaar en ouder heeft het recht om zijn of haar eigen patiëntendossier in te zien. Ouders van kinderen jonger dan 12 jaar hebben het recht het dossier van hun kind in te zien. Voor wilsonbekwamen geldt dat de voogd het dossier kan inzien. Wilsonbekwamen zijn mensen die onder curatele staan, bijvoorbeeld geestelijk gehandicapten of mensen met de ziekte van Alzheimer.

In de WGBO is nog veel meer geregeld dan alleen het recht op inzage. Zo staat er in welke plichten de zorgverlener heeft, waaronder de informatieplicht. Patiënten hebben ook plichten waaronder de plicht de zorgverlener zo goed en volledig mogelijk te informeren. Tenslotte wordt in de wet ook onder meer geregeld:

• De geheimhoudingsplicht
• Recht op privacy
• Aansprakelijkheid
• Opzeggen van de behandelingsovereenkomst. 

Informatieplicht zorgverleners

Onder zorgverleners vallen alle mensen die (professionele) zorg verlenen. Dit zijn huisartsen en specialisten maar bijvoorbeeld ook psychologen, maatschappelijk werkers, verplegers en andere zorgverleners. In het patiëntendossier moeten bepaalde zaken worden opgenomen, waaronder:

• Een diagnose indien deze is gesteld
• De voorgenomen behandeling en wat deze behandeling inhoudt
• Wat de zorgverlener denkt te bereiken met de behandeling
• Risico’s en mogelijke complicaties van een behandeling
• Vooruitzichten voor de patiënt 
• Voorgeschreven medicatie en eventueel te verwachten bijwerkingen daarvan.

Patiënten moeten altijd (mondeling of schriftelijk) toestemming geven voor een behandeling. Alleen wanneer acuut ingrijpen is vereist kan een zorgverlener zonder deze toestemming handelen.  Wanneer het om niet-ingrijpende verrichtingen gaat wordt uitgegaan van reeds gegeven toestemming. Soms wordt vooraf al vastgelegd voor welke eventuele behandelingen wel en geen toestemming is gegeven. Bijvoorbeeld bij mensen die ernstig ziek zijn. Zij geven in dat geval soms  geen toestemming voor reanimatie. 

Hoe kan je inzage patiëntendossier aanvragen

Het aanvragen van inzage in het patiëntendossier kan je mondeling of schriftelijk bij de zorgverlener doen. Het beste vraag je je huisarts om een patiëntendossier omdat deze de gegevens van andere zorgverleners ook krijgt en je dossier dus zo compleet mogelijk is. Je krijgt alleen de medische gegevens over jezelf. Denk aan uitslagen van (bloed)onderzoek of een verslag van een operatie. Tot op heden kreeg je een kopie van je dossier maar steeds vaker kan het dossier ook online worden ingezien. De zorgverlener mag jouw aanvraag om inzage niet weigeren, tenzij de privacy van een derde in het geding zou zijn. In dat geval zou je een andere zorgverlener kunnen vragen om te bemiddelen. Helpt dit niet dan kan je een klacht indienen of zelfs naar de rechter stappen. 

Kan je zorgverzekeraar inzage aanvragen?

Jouw zorgverzekeraar heeft geen recht op inzage in je patiëntendossier. Wel kan de verzekeraar informatie opvragen om te controleren of je bepaalde zorg inderdaad hebt gekregen (en waarvoor is betaald). In sommige gevallen mogen hiervoor ook medische gegevens worden opgevraagd. De verzekeraar kan dan controleren of de gegeven zorg ook de beste keus was voor de betreffende patiënt. In bepaalde gevallen mag je als patiënt verzoeken om de medische gegevens niet te vermelden op de factuur naar de zorgverzekeraar. Denk bijvoorbeeld aan een psychische behandeling van een vrijgevestigde zorgverlener. 

Waarom zou je inzage aanvragen?

Er zijn verschillende redenen waarom je inzage van het patiëntendossier verlangt. Je wilt beter geïnformeerd zijn en meer inzicht hebben in je gezondheid. Je kunt de regie meer zelf in handen nemen. Als je goed bent geïnformeerd kan je beter deelnemen aan gesprekken met zorgverleners omdat je je goed kunt voorbereiden. Je kunt beter belangrijke beslissingen nemen en bent meer betrokken bij het zorgproces. Soms ben je niet tevreden over de gegeven zorg en overweeg je zelfs een klacht in te dienen. In dat geval bestaat doorgaans ook de wens om het dossier op te vragen. Immers, dan kan je precies lezen welke beslissingen wanneer zijn genomen en door wie en of er accuraat is gehandeld. 

Online inzage van je patiëntendossier

Steeds meer zaken worden online geregeld. We doen online aangifte voor de belastingen, facturen van de overheid komen steeds meer online beschikbaar. Ook is er duidelijk een maatschappelijk trend om toegang te krijgen tot de eigen medische gegevens. Vanaf 1 juli 2020 zijn huisartsen verplicht op aanvraag hun patiënten digitaal inzage te geven in hun patiëntendossier. Dit dossier kan en mag minder compleet zijn dan het (papieren) dossier. In ieder geval moet onder meer inzichtelijk zijn voor de patiënt:

• Alle behandelingen
• Het actueel medicatieoverzicht
• Informatie over (geneesmiddelen)allergieën
• Profylaxe (maatregelen om ziekte te voorkomen)
• Alle correspondentie
• Alle resultaten van diagnostische bepalingen van de laatste veertien maanden.

Wil je meer weten over hooikoorts?

De taal van je medisch dossier

Medische taal is niet altijd eenvoudig te begrijpen. Moet een arts zijn patiëntendossier in een meer eenvoudige taal schrijven? Zijn taalgebruik aanpassen zodat de patiënt het dossier en eventuele correspondentie beter kan begrijpen? Nee, dit is geen verplichting voor de zorgverlener. Hij of zij mag gewoon in medisch jargon blijven schrijven. Heb je naar aanleiding van de inzage van je patiëntendossier vragen omdat je bepaalde dingen niet begrijpt, dan kan je contact opnemen met de huisarts voor uitleg. Je kunt ook zoeken naar uitleg en informatie op het internet van woorden die onbekend zijn. 

Eerste publicatie op: 25 februari 2020

• Deel Artikel:

Zorg

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie