Is suiker slecht voor je gezondheid?

Er gaat een hardnekkig misverstand rond over suiker en dat dit slecht voor je zou zijn. Is suiker slecht voor je gezondheid of ligt dat veel genuanceerder? Er zijn mensen die denken dat alle suiker slecht is voor je gezondheid. Sterker nog, er zijn zelfs mensen die denken dat suikers uit natuurlijke bronnen, zoals fruit en groenten slecht voor je zouden zijn. Om die bubbel maar direct door te prikken, dat is niet waar. Deze suikers heeft je lichaam juist nodig. Waar mensen zich in het algemeen druk om kunnen maken zijn toegevoegde suikers, ondanks dat ons lichaam geen enkel onderscheid maakt tussen toegevoegde suikers en natuurlijke suikers. Hoe zit dat? 

Team Kennisdomein

30 april 2023 ·

8 minuten Leestijd

4.7K X Bekeken

Lees verder na de afbeelding.

Suikervrij eten

Wanneer je suikervrij wil eten is dat onmogelijk en het zou ook nog eens zeer ongezond zijn om helemaal geen suiker meer tot je te nemen. Suiker, ook wel glucose genoemd is immers een ontzettend belangrijke brandstof voor je lichaam en je hersenen. Suikers zitten van nature in de meest uiteenlopende gezonde producten zoals: 

• Fruit
• Granen
• Groenten 
• Noten

Dus zelfs wanneer je deze gezonde natuurproducten eet krijg je suikers binnen. En dat is dus niet voor niets en al helemaal niet zo erg zoals sommige mensen denken. Wanneer je gezond eet hoef en kun je de suikers niet uit de weg gaan.

Wat zijn koolhydraten

Suikervrij eten is een term die nog wel eens gebruikt wordt om geen ´toegevoegde suikers´ te eten of om zo weinig mogelijk koolhydraten tot je te nemen. Koolhydraten zijn een combinatie van suikers, vezels en zetmeel. Je lichaam zet deze koolhydraten om in glucose, wat als brandstof voor het lichaam dient. We kunnen een onderscheid maken in ´langzame koolhydraten´ en ´snelle koolhydraten´. Alle koolhydraten verhogen het bloedsuikergehalte, maar niet alle koolhydraten doen dit op dezelfde manier en snelheid. Het is beter wanneer je bloedsuiker langzaam stijgt dan wanneer je bloedsuiker heel snel stijgt. Wanneer er een overschot aan glucose in je lichaam zit, dan kan je lichaam dit gaan opslaan in de lever en spieren, maar ook als vet. Dit is dan ook de voornaamste reden dat mensen denken dat suiker slecht is. Ze denken dat suiker direct opgeslagen wordt als vet. Dit ligt dus net even iets anders. 

Langzame koolhydraten

Langzame koolhydraten hebben lange ketens van moleculen en deze koolhydraten worden trager door je lichaam verteerd dan snelle koolhydraten. De spijsvertering deelt de ketens van moleculen op in korte stukken en uiteindelijk in losse glucosemoleculen. Je lichaam heeft langer de tijd nodig om langere ketens uit elkaar te halen en om te zetten in energie. Het voordeel is dan ook dat het lichaam geleidelijk de energie uit de koolhydraten haalt. Hierdoor krijg je minder hoge pieken in je bloedsuiker. Voeding met langzame koolhydraten bevatten over het algemeen veel vezels. Vezels zijn ook enorm belangrijk voor een gezond lichaam. Enkele voorbeelden hiervan zijn: 

• Zilvervliesrijst
• Volkoren- en spelt graansoorten
• Zoete aardappel
• Groene groenten
• Fruit
• Peulvruchten 
• Noten

Wellicht valt het op dat hier geen dierlijke producten bij staan. Dit komt omdat dierlijke producten geen vezels bevatten. Dierlijke producten die langzame koolhydraten bevatten zijn melk en yoghurt, echter bevatten deze producten geen vezels. 

Wanneer je bloedsuiker langzaam stijgt krijg je minder snel pieken en dalen in de bloedsuiker. Dit vermindert de kans op Diabetes type II. 

Snelle koolhydraten

Snelle koolhydraten worden snel opgenomen in je bloed. Dit komt, omdat in tegenstelling tot bij de langzame koolhydraten, deze snelle koolhydraten geen lange ketens van glucosemoleculen heeft. Door deze snelle opname krijg je snel hoge pieken en diepe dalen in je bloedsuiker. In principe vindt je deze snelle koolhydraten terug in de ongezonde voedingsmiddelen. 

Welke producten bevatten snelle koolhydraten? 

• Frisdrank
• Koek
• IJs
• Snoep
• Producten met witmeel
• Aardappelen
• Witte rijst
• Witte pasta
• Witbrood

Wat doen snelle koolhydraten

Deze snelle koolhydraten zorgen voor een zeer kortstondige energieboost. Nadat je de boost hebt gehad zakt de bloedsuiker weer razendsnel naar beneden, waardoor je je vermoeid kunt voelen of je minder goed kunt concentreren. Wanneer je steeds veel pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel krijgt, verhoogt dat de kans op Diabetes type II significant. 

Wat is insuline

Insuline is een hormoon en heeft als functie om de glucosestofwisseling in het lichaam te regelen. Tevens speelt insuline een rol bij de vetstofwisseling. Insuline wordt aangemaakt in de alvleesklier. Nadat je een maaltijd hebt genuttigd stijgt de glucose in het lichaam en wordt de afgifte van insuline gestimuleerd. Insuline zorgt ervoor dat de glucose via het bloed vervoerd wordt naar de verschillende cellen en daarbij zorgt de insuline ervoor dat deze cellen open gaan om de glucose op te nemen. Na het opnemen van glucose door deze cellen verbranden de cellen de glucose en komt er energie vrij. Glucose die niet nodig is wordt opgeslagen als glycogeen. Er kan een klein gedeelte opgeslagen worden in de lever en in de spieren. Deze glucose kan later weer gebruikt worden indien nodig. Het verdere overschot wordt omgezet in vet. Wanneer de alvleesklier niet genoeg insuline afgeeft voor de hoeveelheid glucose of wanneer de cellen niet goed open gaan waardoor de glucose niet de cellen in kan, dan stijgt de glucosewaarde in het bloed. Dit wordt ook wel bloedsuikerspiegel genoemd. Op deze manier ontstaat diabetes. In Nederland zijn er ongeveer 1.200.000 mensen geregistreerd met diabetes. Dit is 6.2% van de bevolking en dit aantal loopt alleen maar op. Dit is voornamelijk te wijten aan ons dieet en het gebrek aan beweging. 

Invloed van vetten op cellen

Wanneer iemand veel dierlijke producten eet, dan krijgt men veel verzadigde vetten binnen. Verzadigde vetten verhogen het cholesterolgehalte in het lichaam waardoor je vatbaarder bent voor hart- en vaatziektes, maar verzadigde vetten zorgen er ook voor dat de bepaalde cel-functies in het lichaam afnemen. Dit houdt in dat wanneer iemand teveel verzadigde vetten binnen krijgt en hierbij ook suikers, dat de cellen in het lichaam de glucose niet meer goed op kunnen nemen. Hierdoor stijgt de bloedsuikerspiegel. De cellen hebben dan teveel moeite om zichzelf open te stellen voor de glucose. De invloed van vetten op cellen en de wisselwerking met suikers mag niet onderschat worden. Transvetten wat eigenlijk ook dierlijke vetten zijn, hebben hetzelfde effect op de cellen. Onverzadigde vetten hebben deze nadelige effecten niet. Niet alle vetten zijn namelijk slecht. Vetten zijn erg belangrijk als bouwstof en daarbij komt dat vetten bepaalde vitamines goed opnemen. Onverzadigde vetten zijn dus goede vetten. Deze goede vetten vind je in bijvoorbeeld: 

• Walnoten
• Lijnzaad
• Pinda’s 
• Avocado’s
• Olijven

De vetten die je  zoveel mogelijk wilt vermijden zijn dus de verzadigde- en de transvetten. Zoals gezegd zitten de verzadigde vetten het meeste in dierlijke producten en zitten transvetten vooral in:

• Frituurvet
• Koek
• Gebak
• Candybars zoals Mars, Twix, Bounty etc. 

Word je dik van suiker?

Wanneer je gezond eet wordt je dus niet zomaar dik van suiker. Je lichaam heeft suiker nodig en kan heel goed de koolhydraten afbreken en de suikers verbranden. Teveel toegevoegde suikers eten draagt echter wel bij aan de kans op overgewicht en diabetes type II. De helft van alle suikers die de gemiddelde Nederlander binnen krijgt komt van toegevoegde suikers uit koek, gebak, snoep, frisdrank en candybars. Het is dan ook in principe erg gemakkelijk om deze suikers niet meer binnen te krijgen, door het eetpatroon aan te passen naar gezonde voeding. Snoep verstandig, eet een appel zorgt dus niet alleen voor een gezonder gebit, maar ook voor minder overgewicht. 

Veelgestelde vragen

Bron: diabetesfonds | voedingscentrum 

Eerste publicatie op: 3 oktober 2020

• Deel Artikel:

Vitamine Voeding

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie