Wat is een rechtspersoon

Om te kijken wat een rechtspersoon is, kijken we eerst naar wat een natuurlijk persoon is. Een natuurlijk persoon is een mens. Een mens met rechten en plichten. Zo mag een mens (een natuurlijk persoon) onder meer trouwen, overeenkomsten sluiten of eigenaar zijn van goederen, schulden hebben, erven en een testament opstellen. Een mens mag ook werken en geld verdienen. Zo’n natuurlijk persoon heeft ook plichten. Zo moet ieder mens zich houden aan de wet en belasting betalen. 

Team Kennisdomein

25 augustus 2023 ·

5 minuten Leestijd

5.8K X Bekeken

Als je een bedrijf begint, dan brengt dit ook rechten en plichten met zich mee. Een belangrijk onderwerp hierbij is aansprakelijkheid. In de wet is geregeld dat bepaalde bedrijven een rechtspersoon zijn. Afhankelijk van de gekozen rechtspersoon heeft het bedrijf vervolgens rechten en plichten en is de aansprakelijkheid geregeld. Het is daarom belangrijk om goed na te denken welke rechtsvorm het beste bij jou en je bedrijf past. De klanten van jouw bedrijf moeten kunnen zien welke rechtsvorm je bedrijf heeft. Zij weten dan welke rechten zij hebben en welke plichten jij hebt. Indien er onenigheid ontstaat, dan weten klanten ook waar ze moeten zijn om verhaal te halen. Wie is er aansprakelijk en waar kunnen de schulden eventueel worden verhaald? Is dat bij jou als ondernemer, bij je bedrijf, bij een raad van commissarissen of misschien wel bij de aandeelhouders?  

Lees verder na de afbeelding.

Bedrijven met en zonder rechtspersoonlijkheid 

Er zijn rechtsvormen mét en zonder rechtspersoonlijkheid. Indien je een bedrijf hebt zonder rechtspersoonlijkheid, dan is dit bedrijf In het bezit van een natuurlijk persoon. Voorbeelden van deze rechtsvormen zijn: 

• Eenmanszaak
• Maatschap
• Vennootschap onder firma (vof)
• Commanditaire vennootschap

Voor bedrijven die geen rechtspersoon zijn, geldt dat de eigenaar zelf aansprakelijk is voor het handelen. Ook in privé. Eventuele schuldeisers kunnen dus niet alleen beslag leggen op zaken die tot het bedrijf behoren maar ook op eigendommen die tot het privévermogen van de eigenaar van het bedrijf behoren. 

Bedrijven met rechtspersoonlijkheid zijn: 

• Besloten vennootschap (BV)
• Naamloze vennootschap (NV)
• Stichting
• Vereniging
• Coöperatie
• Onderlinge Waarborgmaatschappij
• Kerkgenootschap
• Publiekrechtelijke rechtspersonen
• Organisaties die overheidstaken uitvoeren
• Limited Liability Partnership (LLP)

Het grote voordeel van een bedrijf dat een rechtspersoonlijkheid heeft, is dat de eigenaar van het bedrijf niet in privé aansprakelijk is. Gaat het bedrijf failliet, dan kunnen de schulden niet op het privé vermogen van de eigenaar van het bedrijf worden verhaald. 

Je kunt bijvoorbeeld je woonhuis op je eigen naam zetten en het bedrijfspand op naam van het bedrijf. Bij een eventueel faillissement ben je wel het bedrijfspand kwijt maar niet je woonhuis. Slechts in zeer uitzonderlijke gevallen kan een eigenaar -feitelijk de bestuurder(s)- van een bedrijf met rechtspersoonlijkheid, zoals bijvoorbeeld een BV of NV, ook in privé aansprakelijk worden gesteld voor schulden. 

Wil je meer weten over bedrijfsadvies, neem dan contact met ons op of download ons gratis e-book boordevol bedrijfsadvies.

Hoe richt je een rechtspersoon op?

Als je een rechtspersoon wilt oprichten, dan moet je daarvoor naar de notaris. Dit is natuurlijk een kostenpost die je niet hebt als je een bedrijf opricht zonder rechtspersoonlijkheid. Notariskosten kunnen flink variëren in hoogte. Dit komt omdat een notaris zelf het tarief mag bepalen. Zo ben je voor het oprichten van een BV tussen de €300 en ruim €1.000 kwijt. Je kunt ook gebruik maken van de mogelijkheid om online een BV op te richten maar dan moet je wel precies weten wat je wilt en wat je doet. Dit is meestal wel voordeliger. 

Voordelen van rechtspersoonlijkheid

Over één van de grootste voordelen van een bedrijf dat rechtspersoonlijkheid heeft hebben we het hiervoor al gehad. Dat is het feit dat je in privé niet langer aansprakelijk bent voor schulden die binnen je bedrijf ontstaan. Bij een eventueel faillissement ben jij dan ook niet in privé aansprakelijk, uitzonderingen daargelaten. 

Andere voordelen zijn bijvoorbeeld dat je aandelen kunt overdragen. Ook kan je de taken binnen het bedrijf eenvoudiger verdelen, personeel aannemen en betaal je minder belasting. Een bedrijf dat een rechtspersoon is, is handelingsbekwaam. Dit betekent dat je bedrijf overeenkomsten kan sluiten, schulden kan hebben maar ook eigenaar kan zijn van roerende en onroerende goederen. Zo kunnen zaken als de bestelbus, apparatuur en computers, schulden en geld maar ook het bedrijfspand in eigendom zijn van je bedrijf. 

Omdat een rechtspersoon geen natuurlijk persoon is, kan het bedrijf niet zelf praten of de hand schudden van een klant. Een rechtspersoon heeft dan ook altijd een bestuur. Dit bestuur vertegenwoordigt de rechtspersoon. Dit kan bijvoorbeeld de directeur zijn, de voorzitter of een secretaris. Deze persoon, of groep personen, kan bindende afspraken maken namens de rechtspersoon. 

Nadelen van rechtspersoonlijkheid 

Naast de voordelen die je hebt van een bedrijf dat een rechtspersoon is, zijn er ook nadelen. Zo heb je bijvoorbeeld voor het oprichten van een NV een flink startkapitaal nodig. In 2021 is dit maar liefst €45.000. Ook ben je zowel voor een BV als een NV verplicht jaarstukken op te laten stellen en te deponeren bij de Kamer van Koophandel. Dit moet op tijd gebeuren anders kun je worden beticht van onbehoorlijk bestuur met alle gevolgen van dien. Dit brengt natuurlijk meer kosten voor je administratie met zich mee. 

Als starter is het fiscaal voordeliger om een bedrijf zonder rechtspersoonlijkheid op te richten. Je komt dan voor meer fiscale voordelen in aanmerking. Denk onder meer aan de startersaftrek en zelfstandigenaftrek. 

Als je een BV opricht, dan dien je jezelf als eigenaar minimaal €45.000 per jaar uit te keren als inkomen. Zeker als starter kan het onzeker zijn of je wel genoeg winst zult hebben om dit te realiseren. 

Tenslotte is het opheffen van een BV ingewikkelder dan van bijvoorbeeld een eenmanszaak.

Wil je meer weten over het inhuren van een bedrijfsadviseur, neem dan contact met ons op of download ons gratis e-book ⤵

Gratis ebook met tips voor bedrijven en afdelingen!

✅ Direct gratis in je mailbox
✅ Creëer concrete doelen, een betere missie & visie en verbeter je marketing en communicatie inzet
✅ Geschreven door de specialisten van Kennisdomein

Eerste publicatie op: 29 maart 2021

• Deel Artikel:

Bedrijfstermen

Geschreven door: Team Kennisdomein

Van Kennisdomein

Team Kennisdomein bestaat uit specialisten die hun sporen hebben verdiend. Het team zorgt voor invulling van Kennisdomein vanuit de passie voor schrijven en het delen van kennis met anderen. De specialisten willen graag meer inzicht creëren in tal van onderwerpen zodat...

Meer informatie